Από την Δέσποινα Μοσχολιού Συρίγου
Η κλιματική αλλαγή αναδεικνύεται ως μια σημαντική πραγματικότητα που έχει το δυναμικό να αναδιαμορφώσει το παγκόσμιο κοινωνικό τοπίο μέσω των κλιματικών προσφύγων. Οι άνθρωποι ξεριζώνονται από τα σπίτια τους λόγω κλιματικών αλλαγών, προκαλώντας μαζικές μετακινήσεις πληθυσμών.
Ο όρος “κλιματικοί πρόσφυγες” περιγράφει ανθρώπους που εκτοπίζονται από τα σπίτια τους λόγω κλιματικών φαινομένων. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει πλημμύρες, ξηρασίες, καταιγίδες, αύξηση της στάθμης της θάλασσας και άλλες καταστροφές που προκαλούνται από την ανθρωπογενή επίδραση στο κλίμα.
Από το 2008, περισσότεροι από 376 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν εκτοπιστεί λόγω κλιματικών καταστροφών. Αυτό αντιστοιχεί σε ένα άτομο να εκτοπίζεται κάθε δευτερόλεπτο, ή σαν να όλος ο πληθυσμός της Αυστραλίας αναγκάζεται να εγκαταλείψει τα σπίτια του κάθε χρόνο. Το 2022 μόνο, 36,2 εκατομμύρια άνθρωποι εκτοπίστηκαν λόγω φυσικών καταστροφών που προκλήθηκαν από τις κλιματικές αλλαγές, και ενώ πολλοί βρήκαν καταφύγιο εντός της χώρας τους, άλλοι αναγκάστηκαν να φύγουν στο εξωτερικό. Με τον προβλεπόμενο αριθμό των ανθρώπων που επηρεάζονται να διπλασιαστεί μέχρι το 2050 σύμφωνα με τη Διεθνή Ομοσπονδία του Ερυθρού Σταυρού και του Ερυθρού Ημίσεος (ΔΟΕΣ).
Από το 1994, η διεθνής κοινότητα αναγνωρίζει όλο και περισσότερο το θέμα της διεθνούς μετανάστευσης και τη σχέση της με την ανάπτυξη. Η Ατζέντα 2030 για την Αειφόρο Ανάπτυξη των Ηνωμένων Εθνών περιλαμβάνει αρκετούς στόχους που σχετίζονται με τη μετανάστευση και καλεί για τακτικές επανεξετάσεις της προόδου προς την επίτευξή τους χρησιμοποιώντας δεδομένα που διακρίνονται, μεταξύ άλλων, ανάλογα με τη μεταναστευτική τους κατάσταση. Ωστόσο, η ανταπόκριση σε αυτήν την πρόκληση είναι περιορισμένη, και η προστασία των επηρεαζόμενων παραμένει ανεπαρκής. Η έλλειψη νομικού ορισμού για τα άτομα που αναγκάζονται να μετακινηθούν για κλιματικούς λόγους είναι ιδιαίτερα ανησυχητική, καθώς μπορούν εύκολα να βρεθούν σε νομική αβεβαιότητα λόγω της έλλειψης αναγνώρισης της κατάστασής τους και της ανάγκης τους για ανθρωπιστική προστασία.
Αν και η πλειοψηφία των ανθρώπων που έχουν εκτοπιστεί από κλιματικούς λόγους παραμένουν εντός των εθνικών τους συνόρων (δηλαδή εσωτερικά εκτοπισμένοι), ορισμένοι από αυτούς αναγκάζονται να φύγουν στο εξωτερικό και να γίνουν εξωτερικοί εκτοπισμένοι. Ωστόσο, καθώς τα περισσότερα διαθέσιμα δεδομένα επικεντρώνονται στους εσωτερικά εκτοπισμένους, είναι δύσκολο να αναπτυχθεί μια σαφής εικόνα της κλίμακας της διασυνοριακής μετανάστευσης για λόγους που σχετίζονται με το κλίμα. Αυτή η έλλειψη ακριβών δεδομένων εμποδίζει την εφαρμογή ενός διεθνούς νομικού πλαισίου για να αντιμετωπιστεί αυτό το ζήτημα.
Οι κλιματικές αλλαγές θα συνεχίσουν να έχουν τεράστιο αντίκτυπο σε πολλούς πληθυσμούς, ιδιαίτερα σε αυτούς που βρίσκονται σε παράκτιες και χαμηλά περιοχές. Εκδηλώσεις όπως αυτές θα πρέπει να λειτουργήσουν ως σοβαρός υπενθυμιστικός παράγοντας ότι οι κλιματικές καταστροφές δεν περιορίζονται απλώς στον Παγκόσμιο Νότο, και ότι οι επιπτώσεις μεγάλης κλίμακας καταστροφών που παρατηρούνται παραδοσιακά σε αναπτυσσόμενες χώρες, συμπεριλαμβανομένου του εκτοπισμού, γίνονται ολοένα και πιο παγκόσμιο φαινόμενο.
Η ανασφάλεια που προκαλούν οι κλιματικές αλλαγές έχει ήδη αρχίσει να επηρεάζει εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο, με τους άνεμους της αλλαγής του κλίματος να μην διακρίνουν σύνορα. Οι συχνές φυσικές καταστροφές, όπως οι καταστροφικές καταιγίδες, οι πλημμύρες και οι θερμοκρασίες που σπάνια υπολογίζονται, έχουν αναγκάσει ανθρώπους να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους, σε κάποιες περιπτώσεις οριστικά. Οι επιπτώσεις είναι συχνά καταστροφικές, με την ανάγκη για ανθρωπιστική βοήθεια να γίνεται ολοένα και πιο επείγουσα.
Στις αρχές του 2023, η καταιγίδα Daniel στη Λιβύη προκάλεσε τον θάνατο πάνω από 12.000 ανθρώπων, ενώ 40.000 άνθρωποι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους. Το καλοκαίρι του 2023, οι θερμοκρασίες στη Μεσόγειο και στις ΗΠΑ έφτασαν σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, ενώ πλημμύρες στην περιοχή Emilia-Romagna της Ιταλίας σκότωσαν 14 άτομα και ανάγκασαν 50.000 να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους. Επίσης, το 2022, οι πλημμύρες στο Πακιστάν ανάγκασαν πάνω από 10 εκατομμύρια άτομα να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους, ενώ την Κέρατα της Αφρικής εμφανίστηκε η χειρότερη ξηρασία των τελευταίων 40 ετών, οδηγώντας σε ευρεία λιμοκτονία και μετανάστευση.
Αυτά τα γεγονότα είναι μόνο μερικά παραδείγματα των πολλαπλών φυσικών καταστροφών που έχουν καταγραφεί σε διάφορα μέρη του κόσμου. Και παρόλο που οι περισσότεροι που εκτοπίζονται μένουν μέσα στα σύνορα των χωρών τους, η αύξηση της έντασης των κλιματικών αλλαγών κάνει ορισμένες περιοχές ανεπαρκείς για επιστροφή. Αυτό οδηγεί σε μια διαρκώς επιδεινούμενη πραγματικότητα όπου οι άνθρωποι είναι αναγκασμένοι να αναζητήσουν καταφύγιο σε άλλες περιοχές ή χώρες, μερικές φορές χωρίς νομική προστασία ή αναγνώριση της κατάστασής τους ως κλιματικών προσφύγων. Η ανάγκη για δράση είναι άμεση, καθώς η ανθρωπότητα αντιμετωπίζει την πρόκληση του εκτοπισμού λόγω κλιματικών αλλαγών πέραν των συνόρων και στο εσωτερικό των χωρών τους.
Ως απάντηση στην αυξανόμενη πρόκληση του κλιματικού μετατοπισμού, η εταιρεία μας είναι καλά εξοπλισμένη για να παρέχει τις απαραίτητες υπηρεσίες. Ειδικευόμαστε στη διενέργεια εκτιμήσεων κλιματικής τρωτότητας και στην ανάπτυξη στρατηγικών προσαρμογής για ιδιωτικούς και δημόσιους οργανισμούς. Αναγνωρίζοντας τη σημασία των ακριβών δεδομένων, συνεργαζόμαστε ενεργά με τα ενδιαφερόμενα μέρη για την αντιμετώπιση των κενών στον καθορισμό και την προστασία των οργανισμών που πλήττονται από την κλιματική αλλαγή. Η GREEN2SUSTAIN προσφέρει επίσης καθοδήγηση σχετικά με πρακτικές βιώσιμης ανάπτυξης, ενισχύοντας την ανθεκτικότητα των οργανισμών και των κοινοτήτων.
